سگ ، بهترین دوست وفادار انسان.

سگ ، نه تنها بهترین و وفادارترین دوست انسان است بلکه نخستین و قدیمی ترین دوست انسان نیز هست .می گویند سگ نخستین جانوری است که به وسیله ی انسان اهلی شده است . شاید بهتر باشد بگوییم گرگ نخستین حیوانی است که به وسیله ی انسان اهلی شده . چون سگ ، در واقع  یکی از انواع گرگ است که هزاران سال قبل ، خیلی پیشتر از انقلاب کشاورزی و  اهلی شدن گوسفند و گاو و مرغ و ...اهلی شده و در این پروسه ی دراز مدت با تغییراتی که کرده عملا تفاوت نسبتا محسوسی با اجداد خود یافته است .

آنچه تا کنون بدیهی می نماید  پیدایش سگ از تیره یی از گرگ ها ( مثل گرگ خاکستری )و پیشتاز بودن او نسبت به سایر حیوانات در دوستی با انسان است ولی پیرامون تاریخ دقیق آغاز این آشنایی و چگونه اهلی شدن گرگ یا سگ  هنوز بحث فراوانی وجود دارد . برخی شروع اهلی شدن سگ را  دوره ی میان سنگی ، حدود دوازده هزار تا هشت هزار سال قبل از میلاد می دانند . پاره یی دیگر که اخیرا بر شمارشان افزوده نیز شده است  تاریخ اهلی شدن سگ را قبل از دوره ی میان سنگی و حدود سی و سه تا سی و پنج هزار سال پیش می دانند . عده یی از محققان فکر می کنند که سگ در دو دفعه و در دو نقطه ی مخلف اروپا و آسیا اهلی شده است برخی دیگر می پندارند که این اهلی شدن نه یکباره بل به تدریج بر اثر نزدیکی گرگ و انسان صورت پذیرفته است . انسان ها جمعی می زیستند و جمعی شکار می کردند و گرگ ها نیز اینگونه بودند و دسته هایی از آنها که در تغقیب شکار بودند  از بازمانده های شکار انسان ها  استفاده می کردند تا کم کم این رابطه  به نوع همکاری تبدیل شد و این گرگ های وحشی که از دست انسان تغذیه می شدند به تدرج رام و اهلی شدند . به نظر برخی از دانشمندان انسان ابتدا به اهلی کردن توله های گرگ که در شکارها به دست شان می رسید مبادرت کردند و به این ترتیب این توله های بزرگ شده  رام و اهلی شدند و برای همکاری با انسان مهیا گردیدند. خوب ! ظاهرا نظرات دانش پژوهان مختلف است پس حقیقت چیست ؟ به اعتقاد اینجانب حقیقت برآیند همه موارد فوق است یعنی همه ی این ها اتفاق افتاده است در یک منطقه اینگونه و در منطقه ی دیگر به گونه یی دیگر . ولی این چندان مهم نیست !

آنچه از همه ی اینها مهمتر است علت اهلی شدن سگ پیش از هر حیوان دیگر و به ویژه پیش از انقلاب کشاورزی است که به ضرورتی اشاره می کند . این ضرورت چه بود ؟ بشر هزاران سال قبل از همکاری سگ به تهیه ی آذوقه می پرداخت و مشکل محسوسی نداشت تا بر اثر رشد جامعه بشری و افزایش جمعیت آنان تغییر نیروهای مولده برای افزایش تولید یک ضرورت شد . بشر به یاور تازه یی نیاز داشت  که توانایی های بویایی و اکتشافی قوی تری برای تعقیب شکار و گستاخی و دلیر ی بیشتری  برای به دام انداختن  آن داشته باشد . و همین بود که ضرورت اهلی کردن جانوری چون گرگ را پدید آورد . بعدها با انقلاب کشاورزی  باز هم  الزامات  دیگری موجب ادامه ی همکاری سگ با انسان و تقویت این همکاری  گردید از جمله ، نگهبانی از مسکن انسان و  دام های اهلی شده ی او مثل گوسفند و گاو .