دورترین کهکشان

دورترین جرم آسمانی

ما درجهانی زندگی می‌کنیم که بسیاری از واقعیت‌های آن بُهت آورتر از موجودات خیالی‌اند. وقتی از نزدیک‌ترین همسایه‌ی نورافشان خود سخن می‌گوییم و به فاصله‌‌ی چهار سال نوری‌اش از زمین اشاره می‌کنیم، تجسم فاصله‌یی که نور برای طی آن نیاز به چهار سال مسافرت دارد ذهن ما را آشفته و پریشان می‌کند. حال چگونه باید از دورترین جرم‌های اسمانی سخن گفت که میلیاردها سال نوری از ما فاصله دارند. کهکشانی که فعلا دورترین کهکشان از زمین ماست 13/3 میلیارد سال نوری از ما فاصله دارد. آه خدای من! یعنی نوری که از آنجا به راه می‌افتد حدود سیزده میلیارد سال دیگر به ما می‌رسد. این کهکشان که نامش را MACSO647 Jd نهاده‌اند حدود600 سال نوری پهنا دارد(یعنی 600 سال طول می‌کشد تا نور از یک سمت به سمت دیگرش برود) و حاوی حدود یک میلیارد ستاره یا خورشید است. حتما حول هر خورشیدش هم چندین سیاره می‌گردند و در نتیجه این کهکشان دوردست حاوی چندین میلیارد سیاره است که احتمالا تعداد زیادی از آنها نیز شبیه زمین ما هستند. البته بد نیست بدانید که چهار سال قبل این کهکشان را نمی‌شناختیم . آن موقع مقام دورترین کهکشان متعلق به کهکشان دیگری بود که 13/1 میلیارد سال نوری از ما فاصله داشت. پس ممکن است باز هم کهکشان دورتری پیدا شود ولی فعلا همین کهکشان دورترین کهکشان از ماست. علت نام گزاری آن به این صورت نیز بیشتر به خاطر فراوانی شمار آنهاست حالا باید دید که اینگونه کهکشان‌ها را چگونه کشف می‌کنند. بدیهی است که با هیچ دوربینی چه شکستی چه بازتابی قادر به مشاهده‌ی مستقیم آنها با چشم نیستیم. در این گونه موارد دانشمندان بیشتر از طیف نگاری استفاده می‌کنند  طیف نور یا امواج الکترومغناطیسی بسیار بسیار ضعیف این اجرام را با پیچیده ترین رایانه ها بررسی می‌کنند تا با شناسایی میزان گرایش نور آنها به رنگ قرمز در طیف،  سرعت تقریبی آنها را نسبت به زمین بدست آورند(پدیده‌ی دوپلر) و سپس با شناسایی سرعت آنها، فاصله‌ی تقریبی آنها را به یاری قانون هابل محاسبه کنند. بد نیست بدانید که با همین رایانه‌ها که در خدمت معظم‌ترین رصدخانه‌های جهان قرار دارند دانشمندان قادرندبه یاری اطلاعات بسیار ضعیف بدست آمده  تصویر چنان گویایی از آنها، مثل تصویر بالا  بسازند که گویی آنها را مستقیما با چشمان خود می بینیم. برای درک بهتر پدیده‌ی دوپلر و کاربرد آن در نجوم  و نیز  قانون هابل، لطفا منتظر مقاله‌های بعدی من باشید. در تصویر فوق نور سفید درخشان سمت چپ  معرف این کهکشان است.